আপুনি যদি উদ্ভিদজগতৰ গভীৰ অভ্যন্তৰত যাত্ৰা কৰিবলৈ ইচ্ছুক থাকে, তেন্তে আপোনাৰ যাত্ৰাৰ প্ৰথম পৰিচয় হ’ব অপুষ্পক উদ্ভিদ Cryptogamsৰ সৈতে। এই উদ্ভিদবোৰৰ বিশেষত্ব কি? কিদৰে এইসকল উদ্ভিদ প্ৰাণীৰ জীৱনত ভূমিকা পালন কৰে? আহক, এই বিষয়ে অধিক জানো।
অপুষ্পক উদ্ভিদ Cryptogams কি?
অপুষ্পক উদ্ভিদ বা Cryptogams হৈছে সেইসকল উদ্ভিদ যিবোৰ ফুল নাথাকে। এইসকল উদ্ভিদৰ প্ৰজননৰ উপায় সাধাৰণতঃ স্পৰ্ম (ষোলকাণী) আৰু চৰণ (বীজ)ৰ দ্বাৰা নহয়, বেলেগ ধৰণৰ গতিৰ দ্বাৰা হয়। সেইবাবে, “Cryptogams” শব্দৰ অৰ্থ হৈছে “গুপ্ত উৎপত্তি”। ইহঁতৰ প্ৰজননৰ পদ্ধতি ফুলৰ দ্বাৰা নহয়; সেয়া মাচলাৰ পৰা ইষ্টোক্ৰেটান পৰ্যন্ত বিস্তাৰিত হয়।
অপুষ্পক উদ্ভিদৰ প্ৰকাৰ
অপুষ্পক উদ্ভিদৰ প্ৰধান প্ৰকাৰসমূহ হৈছে:
- মাছলা (Mosses): মাছলাবোৰ সাধাৰণতে গছৰ পৰা সৰু আৰু সেউজীয়া। ইয়াৰ বায়োলোজিকেল গঠন সহজ, আৰু ই সাধাৰণতঃ আর্দ্ৰ স্থানত বৃদ্ধি পায়। মাছলাবোৰ মাটিৰ ওপৰত পাতলাকৈ পৰি থকা দেখা যায়।
- ফাৰ্ণ (Ferns): ফাৰ্ণবিলাক প্ৰাচীন অপুষ্পক উদ্ভিদৰ এক অংশ। সিহঁতৰ উদ্ভিদ শাখাৰ পৰা চৰণ জন্মায়। এই উদ্ভিদবোৰ সাধাৰণতে শাক-পাচলি আৰু বনাঞ্চলৰ তলত দেখা যায়।
- লাইক’পডিয়াম (Lycophytes): ই প্ৰাথমিক উদ্ভিদৰ এটি বিশেষ জাতি। সিহঁতৰ শাখা প্ৰায় মাছলাৰ দৰে দেখুৱায়, কিন্তু অধিক উচ্চতা আৰু বিভাজন থাকে।
- থালফ’ণ্ড (Thallophytes): ইয়াত বিভিন্ন ধৰণৰ শৈবাল আৰু আৰ্গানিজম অন্তর্ভুক্ত থাকে। থালফ’ণ্ড উদ্ভিদবোৰে সাধাৰণতে অণুপ্ৰাণৰ দ্বাৰা প্ৰজনন কৰে আৰু কোনো স্পষ্ট মাক্সিম পৰ্যায়ৰ শাখা নাই।
অপুষ্পক উদ্ভিদৰ গুৰুত্ব
অপুষ্পক উদ্ভিদৰ ভূমিকা প্ৰাকৃতিক পৰিসৰসমূহত অতি গুৰুত্বপূর্ণ। সিহঁতে মাটিৰ পৰিসৰ সজীৱ ৰাখে, জলবায়ুৰ প্ৰচাৰ আৰু অল্প আর্দ্ৰ পৰিবেশত মূৰে মূৰে অধিক কাৰ্যক্ষম হয়। সেয়া যেনেকৈ প্ৰাকৃতিক ৰিজেনাৰেচন (নতুন নিৰ্মাণ) ৰক্ষিত কৰে, ইয়াৰ দ্বাৰা মাটি আৰু জলৰ গুণগতমান বঢ়োৱা হয়।
বনাঞ্চলৰ আৰু আর্দ্ৰ অঞ্চলসমূহত সিহঁতৰ প্ৰসিদ্ধতা আৰু গুৰুত্ব বিশেষ। মাছলাবোৰ আৰু ফাৰ্ণবিলাক পাতৰ জৰিয়তে মাটি সজীৱ কৰে, যাৰ ফলত উৰ্বরতা বৃদ্ধি পায়।
FAQ
১. অপুষ্পক উদ্ভিদৰ বংশবিস্তাৰ কিদৰে হয়? অপুষ্পক উদ্ভিদবোৰে সাধাৰণতে চৰণ (স্পৰ্ম)ৰ দ্বাৰা বংশবিস্তাৰ কৰে। ইহঁতৰ বংশবিস্তাৰ সাধাৰণতঃ মাচলাৰ দৰে সৰু সৰু শাখাৰ দ্বাৰা হয়।
২. মাছলাৰ পৰা কিদৰে থলিফোণ্ডৰ সৃষ্টি হয়? মাছলাৰ পৰা থালফ’ণ্ডৰ সৃষ্টি সাধাৰণতঃ স্পৰ্ম আৰু চৰণৰ সমন্বয়ে ঘটে। মাছলাৰ শাখা বা পাতৰ পৰা পৃথক পৃথক সৰু সৰু গঠন সাধাৰণতঃ থালফ’ণ্ডৰ ৰূপে পৰিণত হয়।
৩. অপুষ্পক উদ্ভিদৰ প্ৰধান উপকাৰিতা কি? অপুষ্পক উদ্ভিদবোৰ মাটি সজীৱ কৰাৰ লগতে জলবায়ু নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে। সিহঁতে পৰিৱেশৰ স্থিতি বজাই ৰাখে আৰু অন্যান্য উদ্ভিদৰ সৈতে সমন্বিতভাৱে কৰ্ম কৰে।
You May Like:
উপসংহাৰ
অপুষ্পক উদ্ভিদ Cryptogams, প্ৰাকৃতিক পৰিসৰৰ এক মুখ্য অংশ। সিহঁতৰ সাহায্যে মাটিৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশৰ স্থিতি বজাই ৰাখা সহজ হয়। যি সকল ব্যক্তি উদ্ভিদ আৰু প্ৰাকৃতিক বিশ্বৰ প্রতি আগ্ৰহী, সিহঁতে অপুষ্পক উদ্ভিদৰ বিভিন্ন বৈশিষ্ট্য আৰু ভূমিকা বিষয়ে অধিক জানিবলৈ আগ্ৰহী হ’ব। এই উদ্ভিদবোৰৰ গুৰুত্ব তথা ভূমিকা বুজি, আপোনাৰ প্ৰাকৃতিক পৰিসৰ আৰু উদ্ভিদজগতৰ সম্বন্ধ অধিক সুদৃঢ় কৰিব পাৰে।
